En basit tanım
WordPress, birkaç tıklamayla kullanıma hazır hale gelen bir internet sitesi yazılımıdır. Programcılık bilgisine ihtiyaç duymadan internet sitesi kurmamızı ve bu site üzerinden içerik yayımlamamızı sağlar. Ücretsizdir.
Biraz ayrıntılı tanım
WordPress bir İYS, yani içerik yönetim sistemidir. İYS’ler, içeriğin üretimi ve internette yayımlanması sürecini basitleştirmeyi amaçlayan yazılımlardır.
2016 itibarıyla WordPress, dünyada en çok kullanılan İYS’lerden biridir. Kimilerine göre internetteki tüm sitelerin %25’inin altyapısını sağlamaktadır. Daha mütevazi bir tahmine göre ise ziyaretçi sayısı en yüksek ilk bir milyon sitenin %19’u WordPress’ten sorulmaktadır.
Hayatına 2003 yılında, bir blog yazılımı olarak başlamış olsa da, günümüzde WordPress, özellikle yayımcılık alanında pek çok büyük site tarafından kullanılmaktadır. Bu sitelerden bazıları, New York Observer, New York Post, TED, Thought Catalog, Williams, USA Today, CNN, Fortune.com, TIME.com, National Post, Spotify, TechCrunch, CBS Local, NBC olarak sıralanabilir.
WordPress PHP ve MySQL kullanılarak yazılmıştır. B2/cafelog projesinin resmi devamı olduğu kabul edilir. Açık kaynak kodludur. GNU (Genel Kamu Lisansı) ile lisanslıdır.
WordPress’in güçlü yönleri
Kolay kurulum
WordPress’in kurulumu kolaydır. WordPress ekininin grupla ifade ettiği üzere, standart kurulumun tamamlanması yaklaşık 5 dakika sürmektedir.
Geliştirilebilirlik
Ortalama bir sitenin ihtiyaç duyacağı hemen her özellik ya zaten WordPress’in çekirdek yazılımında vardır ya da bir eklenti veya tema olarak geliştirilmiş ve (ücretli ya da ücretsiz) kullanıma sunulmuştur. Bu bakımdan WordPress’e yeni özellikler eklemek mümkündür ve kolaydır. WordPress’in en güçlü yönlerinden biri olan eklentiler (plugin) sayesinde, sitemize mesela e-ticaret ya da etkinlik takvimi özelliklerini elimizi koda bulaştırmadan ekleyebiliriz.
WordPress’in bir diğer güçlü yönü de temalardır. Hazır bir temayı olduğu gibi kullanarak (ya da bir çocuk tema ile sadece gerekli değişiklikleri yaparak) veya kendimiz baştan bir tema yazarak, sitenin içeriğine ve işleyişine müdahale etmeden görünüşünde büyük değişiklikler yapabiliriz. Öte yandan kimi temalar görünümü ve özel işlevleri bir araya getirmekte, böylece mesela bir ‘seyahat acentesi’ temasıyla hem görsel, hem de işlevsel olarak bu tip firmaların ihtiyaçlarına cevap vermeye çalışmaktadır.
Yeri gelmişken belirtelim, WordPress açık kaynak kodludur. Yani bir kopyasını kendi bilgisayarımıza indirip dilediğimiz değişikliği yapabilir ve yazılımı öyle kullanabiliriz. Hatta dilersek, yaptığımız değişiklikleri bir paket haline getirip diğer kullanıcılarla paylaşabilir veya satabiliriz. Zaten eklenti ve tema sistemi de bu mantık üzerine inşa edilmiştir.
WordPress oldukça kapsamlı, ayrıntılı ve kaliteli bir dokümantasyona sahiptir. Buna destek olarak, geniş katılımlı ve aktif bir forumu bulunmaktadır. Bu yüzden, bir problemle karşılaştığımızda ya çözüme, ya da çözüme yardım edecek birine kolaylıkla ulaşabiliriz.
Güncellik
Günümüzde WordPress’in geliştirilmesi için çok sayıda insan çalışmaktadır. Bu çalışmayı maaşlı işi olarak yapanların yanı sıra, WordPress’in dünya çapında yaygın kullanımıyla beraber gelen kalabalık bir gönüllü topluluğu da, kaynak koda katkıda bulunmaktadır. Sonuçta WordPress süratli bir şekilde güncellenmekte ve böylece hataların giderilmesi de çabuklaşmaktadır.
WordPress’in zayıf yönleri
Güvenlik
Esnek altyapısı ve belki de temelde bir blog yazılımı olarak planlanmasından dolayı, WordPress’in en çok üzerinde durulan zaaflarından biri güvenliktir. WordPress camiası, sürekli güncellemelerle bu durumu değiştirmeye çalışmaktaysa da, genellikle her siteye en az bir güvenlik eklentisi kurmak gerekmektedir.
Performans ve optimizasyon
Yine esnek altyapı ile ilgili bir başka konu da performans ve optimizasyondur. WordPress’in kodu, yeterince optimize edilmediği, gereksiz veritabanı çağrıları yaptığı ve kaynakları yeterince verimli kullanmadığı ileri sürülerek eleştirilmektedir.
Uzun ince ayarlamalar
Doğru, WordPress’in standart kurulumu beş dakikada tamamlanmaktadır. Ancak basit bir blog’un ötesinde ihtiyaçlarımız varsa, eklentiler kurmamız ve onların ayarlarını yapmamız gerekecektir. İhtiyaç duyulan işleve ve bununla ilgili eklentiye bağlı olarak, yapılması gereken ince ayarlar bazen çok karmaşıklaşabilmektedir.
Sık güncellenme
WordPress’in, eklentilerin ve temaların sık sık güncellenmesini olumlu özellikler arasında saydık. Ancak yöneticisi olduğumuz site sayısı arttığında güncellemeleri takip etmek zaman alan bir iş haline gedebilmektedir. Ayrıca, kimi güncellemeler site üzerinde beklenmedik etkiler yapabilmekte, bunların tespiti ve giderilmesi de ayrıca zaman alabilmektedir.
Sonuç
WordPress muhtemelen, şu an gündemde olan İYS’ler arasında kurulumu ve yönetimi en kolay olanıdır. Ücretsizdir. Arkasında büyük bir topluluk bulunmaktadır. Herhangi bir internet sitesinin yapımı için son derece pratik bir seçenektir.
Ancak WordPress kusursuz değildir. Her ne kadar ortalama kullanıcıyı hedefliyor olsa da, arka planda kullanılan veritabanının kurulumu gibi ayrıntılar bir miktar teknik bilgiyi gerektirmektedir. Ayrıca eğer blog yazılarımızı yayımlamaktan öteye ihtiyaçlarımız varsa, eklentiler ve temalar kullanmamız gerekecektir. Bu yazılımların kimi ayarları derin teknik bilgi gerektirmektedir. Bunun dışında WordPress güvenlik, performans ve optimizasyon konularında da eleştirilmektedir.
Yine de, bütün bunları alt alta koyup değerlendirdiğimizde WordPress, ortalama ihtiyaçlara sahip sitelerin %90’i için çok verimli bir altyapı seçeneği olarak görünmektedir. Günde ortalama beş yüz bin kere indirilmesi de zaten bunun somut delilidir.
